نیت
مـسـالـه ۴۲۲ – لازم نـیـسـت انـسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلا بگوید فردا راروزه مى گیرم , بلکه همین قدر که براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کارى که روزه را بـاطل مى کند انجام ندهد کافى است , و براى آن که یقین کند تمام این مدت را روزه بوده , باید مـقـدارى پـیـش از اذان صـبح و مقدارى هم بعدازمغرب از انجام کارى که روزه راباطل مى کند خوددارى نماید.
مـسـاله ۴۲۳ – انسان مى تواند در هرشب از ماه رمضان براى روزه فرداى آن نیت کند, و بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزه همه ماه را بنماید.
مساله ۴۲۴ – وقت نیت روزه مستحبى از اول شب است تا موقعى که به اندازه نیت کردن به مغرب وقـت مانده باشد که اگر تا این وقت کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبى کند روزه او صحیح است .
مـسـاله ۴۲۵ – اگر بخواهد غیر روزه رمضان روزه دیگرى بگیرد باید آن را معین نماید, مثلا نیت کـنـد کـه روزه قـضـایـا روزه نـذر مـى گیرم .
ولى در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان مى گیرم , بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید, و روزه دیگرى را نیت کند روزه ماه رمضان حساب مى شود.
مـسـاله ۴۲۶ – اگر غیر از روزه ماه رمضان روزه معین دیگرى بر انسان واجب باشدمثلا نذر کرده بـاشـد کـه روز معینى را روزه بگیرد, چنانچه عمدا تا اذان صبح نیت نکند,روزه اش باطل است , و اگـر نـدانـد کـه روزه آن روز بر او واجب است یا فراموش کند و پیش ازظهر یادش بیاید چنانچه کارى که روزه را باطل مى کند, انجام نداده باشد و نیت کندروزه او صحیح وگرنه باطل مى باشد.
مـسـالـه ۴۲۷ – اگـر مریض پیش ازظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت کارى که روزه را بـاطـل مـى کـنـد انجام نداده باشد, باید نیت روزه کند, و آن روز را روزه بگیرد و چنانچه بعدازظهر خوب شود, روزه آن روز بر او واجب نیست .
چیزهایى که روزه را باطل مى کند
مساله ۴۲۸ – نه چیز روزه را باطل مى کند: اول : خـوردن و آشامیدن .
دوم : جماع .
سوم : استمناء, و استمناء آن است که انسان با خودکارى کند کـه مـنـى از او بـیرون آید.
چهارم : دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبرعلهیم السلام .
پـنـجـم : رسـانـدن غبار غلیظ به حلق .
ششم : فروبردن تمام سر درآب .
هفتم :باقیماندن برجنابت وحیض و نفاس تا اذان صبح .
هشتم : اماله کردن با چیزهاى روان .
نهم : قى کردن , واحکام اینها درمسائل آینده گفته مى شود.
۱ – خوردن و آشامیدن مـسـالـه ۴۲۹ – اگـر روزه دار عمدا چیزى بخورد یا بیاشامد, روزه او باطل مى شود, چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب , چه معمول نباشد مثل خاک وشیره درخت , و چه کم بـاشـد یا زیاد, حتى اگر مسواک را از دهان بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو بـرد روزه او بـاطـل مـى شـود مـگر آن که رطوبت مسواک در آب دهان به طورى از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود.
مـسـالـه ۴۳۰ – اگـر مـوقعى که مشغول غذاخوردن است بفهمد صبح شده , باید لقمه رااز دهان بـیـرون آورد و چـنانچه عمدا فروبرد روزه اش باطل است و به دستورى که بعدا گفته خواهد شد کفاره هم بر او واجب مى شود.
مـسـالـه ۴۳۱ – احـتـیاط مستحب آن است که روزه دار از استعمال آمپولى که به جاى غذا به کار مـى رود خـوددارى کـنـد, ولـى تزریق آمپولى که عضو را بى حس مى کند یا به جاى دوا استعمال مى شود اشکال ندارد.
مـسـالـه ۴۳۲ – اگـر روزه دار چـیزى را که لاى دندان مانده است عمدا فرو ببرد, روزه اش باطل مى شود.
مـسـالـه ۴۳۳ – جـویـدن غـذا بـراى بـچه یا پرنده و چشیدن غذا و مانند اینها که معمولابه حلق نـمى رسد, اگر چه اتفاقا به حلق برسد, روزه را باطل نمى کند, ولى اگر انسان از اول بداند که به حـلـق مى رسد چنانچه فرو رود, روزه اش باطل مى شود و باید قضاى آن را بگیردو کفاره هم بر او واجب است .
س ۲۳۴ – آیا استفاده بیماران تنفسى و ریوى از اسپرى ها, مضر به روزه است یاخیر؟ ج – ظاهرا مبطل نیست , و خوردن و آشامیدن محسوب نمى شود.
۴۳۵ – آیـا شـخص روزه دار مریض مى تواند در ماه مبارک رمضان , سرم یا آمپول تقویتى تزریق کند؟ ج – احتیاط, در ترک است , هر چند نمى توان آن را مبطل دانست , و صدق اکل و شرب بر آن , محل تامل , بلکه منع , است .
۴۳۶ – آیا مى توان به علت ضعفى که در اثر روزه گرفتن به انسان دست مى دهد,روزه نگرفت ؟ ج – روزه گـرفـتـن بـاعث ضعف است , و اگر ضعف انسان که از روزه پیدا مى شود, قابل تحمل و متعارف باشد, باعث سقوط روزه نمى شود.
۲ – جماع مـساله ۴۳۷ – جماع روزه را باطل مى کند, اگرچه فقط به مقدار ختنه گاه داخل شود ومنى هم بیرون نیاید.
س ۴۳۸ – آیـا مـعـاینه زن حامله در حال روزه توسط ماما یا دکتر زنان , در صورتى که به ناچار باید دست را داخل فرج کنند؟ روزه را باطل مى کند یا خیر؟ ج – آنچه که مبطل روزه است , جماع است , نه داخل کردن مثل دست در فرج زن .
۳ – دروغ بستن به خدا و پیغمبر مـسـالـه ۴۳۹ – اگـر روزه دار بـه گـفـتـن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و پیغمبر وجانشینان آن حضرت عمدا نسبت دروغ بدهد اگر چه فورا بگوید دروغ گفتم یا توبه کند,روزه او باطل است و احتیاط واجب آن است که حضرت زهرا سلام اللّه علیها و سایرپیغمبران و جانشینان آنان هم در این حکم فرقى ندارند.
مـساله ۴۴۰ – اگر بخواهد خبرى را که نمى داند راست است یا دروغ نقل کند,بنابراحتیاط واجب بـایـد از کـسـى که آن خبر را گفته , یا از کتابى که آن خبر در آن نوشته شده نقل نماید لکن اگر خودش هم خبر بدهد روزه اش باطل نمى شود.
مساله ۴۴۱ – اگر چیزى را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر نقل کندو بعد بفهمد دروغ بوده , روزه اش باطل نمى شود.
۴ – رساندن غبار غلیظ به حلق مساله ۴۴۲ – رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل مى کند, چه غبار چیزى باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد, یا غبار چیزى باشد که خوردن آن حرام است .
مساله ۴۴۳ – اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود,چنانچه گمان داشته که به حلق نمى رسد روزه اش صحیح است .
س ۴۴۴ – در ماه رمضان براى تمیز کردن ظروف از وایتکس استفاده مى کردم که ناگاه ته حلقم تلخ , و آب از چشمانم جارى شد, آیا روزه ام باطل است ؟ اگر در وقت رنده کردن پیاز یا خرد کردن سبزى , ته حلق سوزش پیدا کند, چطور؟ آیا اگر دروقت شکستن قند, ته حلق شیرین شود, روزه باطل است یا نه ؟ ج – در فـرض سـؤالات , روزه باطل نیست , چون علاوه بر آنکه عمد نبوده , خوردن وآشامیدن هم محسوب نمى شود.
۵ – فروبردن سر درآب مساله ۴۴۵ – اگر روزه دار عمدا تمام سر را در آب فرو برد, اگر چه باقى بدن او از آب بیرون باشد, بـایـد قـضاى آن روزه را بگیرد.
ولى اگر تمام بدن را آب بگیرد و مقدارى از سربیرون باشد, روزه باطل نمى شود.
مـسـالـه ۴۴۶ – اگـر نصف سر را یک دفعه و نصف دیگر آن را دفعه دیگر در آب فروبرد,روزه اش باطل نمى شود.
۶ – باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح مـسـالـه ۴۴۷ – اگـر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند, یا اگر وظیفه او تیمم است عمداتیمم ننماید, روزه اش باطل است .
مساله ۴۴۸ – اگر بدون عمد در روزه واجبى که مثل روزه ماه رمضان وقت آن معین است تا اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید روزه اش صحیح است .
مـسـاله ۴۴۹ – کسى که جنب است و مى خواهد روزه واجبى بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است , چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود, مى تواند باتیمم روزه بگیرد و صحیح است .
مـساله ۴۵۰ – کسى که در شب ماه رمضان براى هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد, اگر خود را جنب کند, روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب مى شود, ولى اگربراى تیمم وقت دارد, چنانچه خود را جنب کند, با تیمم روزه او صحیح است ولى گناهکاراست .
مـساله ۴۵۱ – اگر گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعدبفهمد وقت تنگ بوده چنانچه تیمم کند روزه اش صحیح است .
مـسـالـه ۴۵۲ – کـسـى که در شب ماه رمضان جنب است و مى داند که اگر بخوابد تاصبح بیدار نمى شود, نباید بخوابد و چنانچه بخوابد و تا صبح بیدار نشود, روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب مى شود.
مـسـالـه ۴۵۳ – اگـر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند, یا اگر وظیفه او تیمم است عمدا تیمم نکند روزه اش باطل است .
مساله ۴۵۴ – اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و براى غسل وقت نداشته باشد, چـنانچه بخواهد روزه ماه رمضان را بگیرد باید تیمم نماید و روزه اش صحیح است , و اگر بخواهد روزه مـسـتحب یا روزه واجب مثل روزه کفاره و روزه نذرى یاروزه قضاى ماه رمضان بگیرد اگر چه بدون تیمم هم روزه اش صحیح است ولى احتیاطمستحب آن است که تیمم کند.
مـسـالـه ۴۵۵ – اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و براى هیچ کدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد, یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده ,روزه او صحیح است
مساله ۴۵۶ – اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود, یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند اگر چه نزدیک مغرب باشد, روزه او باطل است .
منابع:
